Bombardement in WO II 24 oktober 1944

Hellevoetsluis 25 Oktober 1944
Transcriptie
MARECHAUSSEE GEWEST ROTTERDAM.
GROEP HELLEVOETSLUIS.


Rapport van bominslag te Hellevoetsluis
op 24 October 1944

In aansluiting op de telefonische 24 October 1944 te omstreeks 17.45 uur heeft ondergetekende, L. Groenendijk, Opperwachtmeester der Marechaussee te Hellevoetsluis, de eer Ue.del Gestrenge, het volgende nader te rapporteren:
Op Dinsdag den 24 October 1944, te omstreeks 17.30 uur, zijn er vanuit een zestiental vliegtuigen, 30 bommen neergeworpen, verspreid over de Gemeente Hellevoetsluis: waaronder raketbommen zich bevonden, terwijl het gewicht van de brisantbommen zeer uiteenliep.
Bedoelde bommen waren o.a. neergekomen op het terrein van de voormalige marinewerf alhier, waardoor schade aan een gebouw werd toegebracht.
Ten 2e op en nabij schepen liggende in het Openbaar vaarwater het Kanaal alhier, waardoor een motorschip, behorende aan de Rijksbetonning is gezonken. Tenslotte waren een zestal bommen neer gekomen naast het rangeerterrein van de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij, waarbij één Persoon werd gedood door een bomscherf. Bedoelde persoon was genaamd:
– Cornelis Adrianus Kok: geboren te Gouda op 30 November 1881, brievenbesteller gewoond hebbende te Hellevoetsluis, Kerkstraat No. 16a.
Een persoon was licht gewond.
Verder was er vooral in de nabijheid waar de bommen neergevallen waren, veel glasschade.

Waarvan door mij, Opperwachtmeester dit rapport is opgemaakt op den eed bij den aanvang mijner bediening afgelegd.
De Opperwachtmeester,
J. Groenendijk

Aan den heer- Hoofdinspecteur Gezien:
Der Luchtbescherming De Burgemeester- Politiegezagsdrager
te s’ Gravenhage te Hellevoetsluis

Relaas van de hr. L.J. Elsenaar, die in mei 1993 zijn ervaringen afsloot, met een opstel over de gebeurtenissen en belevenissen gedurende de periode 1940-1945, te weten de wereldoorlog II. In zijn memoires maakt hij ook gewag van een aantal bombardementen op Hellevoetsluis en haar directe omgeving hij schrijft:

Na het bombardement van 16 oktober op schepen en het tramemplacement, was het een week later, op 24 oktober 1944, weer raak. Om een uur of 6 kwamen er weer vliegtuigen die een aanval uitvoerden. Ik meen dat het er dertien waren Ze gooide enkele vrij zware bommen en een hele serie raketbommen.Een van de zware bommen viel achter de huizen op de Opzomerlaan en sloeg daar een groot gat (bij de kade) in de grond.
Een dode moesten we betreuren, de postbode Kees Kok die gedood werd door een bomscherf bij het tramemplacement..
Ook maakten we in de laatste oorlogsperiode verschillende bomaanvallen mee, waaronder een aanval met echte duikbommenwerpers, die op de haven neerdoken. Zover ik weet was er weinig schade, maar het meemaken was verschrikkelijk Huilend kwamen de vliegtuigen met een zware bom naar beneden gedoken, om na een daverende bominslag, met brullende motoren weer op te trekken. Van uit de staart van het vliegtuig beschoten ze dan nog het hospitaal. Bij de buren vlogen de kogels door het dak.
Het was in die dagen dat ik, als ik over Hellevoet liep, het gevoel had, dat de dood overal rond ons was. Het was of ik hem voelde, proefde en rook. Het was afschuwelijk.
Dit schreef de beleefde de 17 jarige Elsenaar, alias Son Koster, geboren in 1928 en in 1935 ingeschreven op het adres Kanaalweg O.Z. 36. Overleden te Oud-Beierland in 1994 (?).


Hellevoetsluis in de frontlijn. De Mosquito actief in de periode 1944-1945

Technische gegevens
afmetingen: lang: 13,6 m, hoog: 5,3 m, spanwijdte: 15.5 m, oppervl. vlgls: 42.2 m
motoren: 2 x Rolls-Royce V12, type: FB. Mk VI
bemanning 2
functie; jacht bommenwerper
topsnelheid: 690 Km /uur.
klim: 14.5 m / sec.
Gewicht leeg: 6490 Kg
actie radius: 2400 Km
Start gewicht: 8210 Kg
Plafond: 11280 m
Max gewicht: 11350 Kg
Bewapening: 4 x20 m/m Hispano Canons, 1 x 57 m/m kanon, bomlast: 1800 Kg, Raketten Mk.VI( 8 X 27kg)


Hellevoetsluis stond in de laatste zeven maanden van de periode 1944-1945 regelmatig bloot aan relatief zware bombardementen. De oorzaak hiervan lag in het feit dat de geallieerden gewaar waren geworden van de nieuwe ontwikkelingen, aan de monding van het Haringvliet.
In november 1944 werden er nieuwe vreemde wapens in Hellevoetsluis gesignaleerd, eenmansduikboten en explosieve speedboten. Deze wapens waren bedoeld als aanvalsmiddel in kustwateren voor de Kriegsmarine om de geallieerde konvooien naar Normandië en Antwerpen te verstoren.
De in het betoog van Elsenaar genoemde aantal zware bommen waarvan een of twee achter de Opzomerlaan voor het marinemagazijn vielen, ontplofte er in ieder geval één, zo heftig dat het torentje op de R.K. Kerk op de voornoemde laan, sinds 24 oktober 1944 scheef staat. Het lijkt dus niet onmogelijk, dat er ergens voor de museumkade een niet ontplofte vliegtuigbom zich onder de sliblaag bevindt. Terecht dat er nu een verder onderzoek is gelast.
Het is nodig om de lokale geschiedenis te raadplegen, zodat men ongeveer kan weten wat men kan verwachten bij uit te voeren bouwactiviteiten en grondwerken, bij locaties die door oorlogsgeweld zijn of waren getroffen. Men mag aannemen, dat de vergunningverleners voor de werkzaamheden, terdege op de hoogte zijn en waren van eventuele onveilige situaties als er aan een project zoals de ‘Museumkade’ wordt begonnen.

Bronnen: Streekarchief, Voorne ,Putten en Rozenburg:
Afdeling Gemeentearchief Hellevoetsluis.
Maandblad ‘Oorlog’ 1982,
Uitgave van Marchal Cavendish, London.

Hellevoetsluis 4 mei 2013
Auteur: J.C.H. Jansen
redactie en fotobewerking: A.C. Pieké